Küresel piyasalarda tarife krizi derinleşiyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük vergisi politikasında geri adım atmaması ve Çin’e yönelik yeni tehditler savurması, dünya borsalarında 2008 finansal krizinden bu yana görülen en sert düşüşlere neden oldu.
Trump’ın Çin’e Yönelik Ultimatomu
Trump, sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı açıklamada, Çin’e kritik bir ultimatom verdi: “Çin, uyguladığı yüzde 34’lük tarife artışını yarına kadar geri çekmezse, ABD 9 Nisan’dan itibaren Çin’e yüzde 50 oranında ek gümrük vergisi uygulayacak ve tüm müzakereler sonlandırılacak.”
ABD Başkanı, ülkesinin dış ticaret açığı sorunu çözülene kadar Çin ile anlaşma yapmayacaklarını da vurguladı. Trump, piyasalardaki sert düşüşleri ise “Hiçbir şeyin kötüye gitmesini istemem, ama bazen bir şeyi düzeltmek için ilaç almanız gerekir” sözleriyle değerlendirdi.
Çin’den Karşı Hamle Sinyali
Çin Ticaret Bakanlığı, Trump’ın tehditlerine sert yanıt verdi. Bakanlık, ABD’nin gümrük tarifelerini daha fazla yükseltmesi halinde “kararlı karşı tedbirler” alacaklarını duyurdu. Açıklamada, “Eğer ABD bu yolda devam ederse, Çin sonuna dek kararlı karşı tedbirlerle yanıt verecektir” ifadeleri yer aldı.
Küresel Piyasalarda Tarife Depremi
Ticaret savaşı endişeleri, global piyasalarda domino etkisi yarattı:
- ABD Borsası: Dow Jones endeksi yüzde 0,91 düşüşle 37.965 puana, S&P 500 endeksi yüzde 0,23 azalışla 5.062 puana geriledi. S&P 500, son zirvesinden yüzde 20 düşerek ayı piyasası sinyali verdi.
- Asya Borsaları: Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 7,7, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 7,3, Hong Kong’da Hang Seng endeksi ise rekor düşüşle yüzde 12,7 değer kaybetti. MSCI Asya-Pasifik endeksi, son 16 yılın en sert günlük düşüşünü yaşadı.
- Avrupa Borsaları: Stoxx Europe 600 endeksi yüzde 4,54, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 4,38, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 4,78, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 4,26 değer kaybetti.
- Kripto Paralar: Bitcoin yüzde 10’dan fazla düşüşle 75 bin doların altına gerilerken, Ethereum yaklaşık yüzde 22 değer kaybetti. Küresel kripto para piyasasının toplam değeri 24 saatte yaklaşık yüzde 10,58 azalarak 2,39 trilyon dolara geriledi.
Otomotiv Sektöründe İhracat Durduruldu
Trump’ın gümrük vergileri, otomotiv sektöründe de etkisini gösterdi. Volkswagen Grubu’nun lüks markası Audi ve Jaguar Land Rover (JLR), ABD’ye araç teslimatlarını askıya aldı. JLR, Trump’ın ABD’de üretilmeyen tüm otomobillere getirdiği yüzde 25’lik gümrük vergisi nedeniyle ihracatını nisan boyunca durdurduğunu açıkladı.
Avrupa Birliği’nin Tutumu
Avrupa Birliği (AB) ticaret bakanları, Trump’ın gümrük vergisi paketine karşı nasıl bir tutum izleyeceklerini görüşmek üzere Lüksemburg’da toplandı. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, ABD ile tarifeleri müzakere etmek istediklerini, ancak bunun gerçekleşmemesi halinde karşı tedbirler uygulamaya hazır olduklarını belirtti.
İngiltere ise AB’ye göre daha ılımlı bir tavır sergiliyor. Başbakan Keir Starmer, “ABD ile herhangi bir ticaret anlaşmasının ancak İngiltere’nin ulusal çıkarlarına uygun olması halinde” imzalanacağını ifade etti.
Ekonomik Görünüm
Piyasa uzmanları, ABD ile Çin arasındaki ticaret geriliminin derinleşmesinin global ekonomide ciddi hasarlara yol açabileceğini vurguluyor. Yatırımcılar, varlık fiyatlarında meydana gelen trilyonlarca dolarlık kayıp ve ekonominin görebileceği zarar nedeniyle Fed’den hızlı faiz indirimi beklentilerini artırdı.
Milyarder yatırımcı Bill Ackman, Trump’ın gümrük vergisi stratejisinin ülkeyi “kendi kendini vuran bir ekonomik nükleer kışa” sürüklediği eleştirisini getirdi ve seçmenlerin böyle bir tabloya oy vermediğini belirtti.
News
